Impactvol afstuderen in het hbo, hoe geef je dat vorm?

Vanuit drie lectoraten zijn we, #Lisette Munneke en #Daan Andriessen (HU), #Tonnie van der Zouwen (Avans) en Els van der Pool (HAN), gestart met het project impactvol afstuderen. Daarin staat de vraag centraal: hoe richt je een afstudeertraject zo in dat alle betrokkenen er zoveel mogelijk profijt van hebben?

Ben je praktijkcoördinator,  afstudeerbegeleider of op een andere manier betrokken bij afstudeertrajecten en wil je meer weten of meedoen met dit onderzoek? Lees dan dit blog volg het Twitteraccount @impactvol.

Wat gaan we doen? Cases onderzoeken, survey uitzetten en scenario’s ontwikkelen

Samen met hbo-opleidingen uit het economisch domein, bedrijven, onderzoekers en studenten gaan we scenario’s ontwerpen voor afstudeertrajecten die (nog) meer impact hebben voor alle betrokkenen. Met die scenario’s willen we opleidingen een handreiking bieden voor een passende inrichting van een impactvol afstudeertraject.

Waarom? 30.000 kansen

Jaarlijks zijn er meer dan 30.000 hbo-studenten die een afstudeerproject doen bij een organisatie in het economisch domein, bijvoorbeeld vanuit de opleidingen accountancy, recht, hrm, communicatie. In een afstudeertraject komen als het ware drie werelden bij elkaar: onderwijs, organisaties uit de beroepspraktijk en onderzoek. Studenten zijn degenen die in hun projecten de grenzen tussen de drie werelden kunnen doorbreken. Ze staan in het hart van de kennisdriehoek (zie figuur 1). Daarmee doet zich de kans voor om samen -onderwijs, onderzoek en praktijk- complexe praktijkproblemen aan te pakken, met lange termijn oplossingen én nieuwe kennis.

Waarom is het lastig? Verschillende werelden, verschillende wensen en (on)mogelijkheden

Veel opleidingen zijn zich bewust van die kansen maar worstelen begrijpelijk met de vraag: hoe geef je dat afstudeertraject dan zodanig vorm dat het die optimale impact heeft? De drie werelden brengen immers hun eigen wensen en (on)mogelijkheden met zich mee.

Vaak is een sterke focus op het doen van een onderzoek tijdens het afstuderen, uitmondend in een onderzoeks- of adviesrapport. Maar dat sluit niet altijd aan bij de behoefte van de opdrachtgever, die soms liever een ander beroepsproduct ontvangt. Tegelijkertijd leeft aan de onderwijskant de vraag of eindkwalificaties alleen en voldoende getoetst kunnen worden met een afstudeeronderzoek. En aan de kant van de studenten blijkt dat het zelfstandig uitvoeren van een onderzoek een lastige hobbel kan zijn met risico op studievertraging.

Hoe gaan we te werk? Kennis-maken

We gaan een aantal verdiepende casestudies uitvoeren en zetten daarna een verbredende enquête uit. Zo krijgen we zicht op wat er al gebeurt bij opleidingen in het land en wat daarin de kritische succesfactoren zijn. Parallel, gaan we in een aantal co-creatieve bijeenkomsten aan de slag met alle betrokkenen om op basis van de opgedane inzichten scenario’s op te stellen.

Welke doelen hebben we met het project? Kennis-, maak-, systeem- en leerdoel

Het kennisdoel: We willen inzicht krijgen in de bestaande patronen en dynamieken van het afstuderen in het economisch domein. Veel opleidingen zijn bezig met het doorontwikkelen van het afstudeertraject. Daar willen we zo goed mogelijk een beeld bij hebben. Dat doen we op basis van een aantal casestudies en een survey.

Het maakdoel: We willen scenario’s ontwikkelen voor afstudeertrajecten die optimale toegevoegde waarde hebben op de ontwikkeling van studenten, onderwijs, onderzoek en organisaties. Dat doen we op basis van een aantal co-creatieve bijeenkomsten met betrokkenen uit alle drie de werelden.

Het systeemdoel: We willen nieuwe kennis vastleggen en delen voor verdere ontwikkeling van het afstuderen in het ‘onderwijssysteem’. Dat doen we in de vorm van praktische tools en leerstructuren.

Het leerdoel: We willen samen met deelnemers aan het project leren. Dat doen we door een ontwikkelgerichte aanpak te hanteren waardoor meedoen betekent leren on the spot.

Wat is het tijdpad?

De voorbereidingen voor de casestudies zijn in volle gang. We starten daar in september mee. De co-creatieve sessies vinden later dit najaar plaats. De enquête staat gepland voor eind volgend jaar.

Meer weten of mee doen?

Het project wordt mede mogelijk gemaakt door subsidie van NRO (Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek). Vanuit de sectorraad van het economisch domein is Paul Ganzeboom betrokken. Wil je meer weten van dit project of mee doen met een van de bijeenkomsten of een case-study, neem dan contact op met Lisette.Munneke@hu.nl, A.vanderZouwen@Avans.nl  of Els.vanderPool@han.nl.